اگر وسايل خنككننده را تمام وقت روشن بگذاريد و آن را روي خنكترين درجه تنظيم كنيد، باز هم در ساعات بعدازظهر تابيدن نور خورشيد دماي داخل خانه را بالا ميبرد. استفاده از سيستمهاي تهويه مطبوع، اوضاع را بهتر ميكند اما هزينههاي نصب و راهاندازي و هزينههاي برق مصرفي آن زياد است.
روشهاي خنك كردن خانه
بهعلاوه، سيستمهاي تهويه هوا از خنككنندههاي حاوي تركيبات كلرينه استفاده ميكنند كه به نظر ميرسد اين تركيبات سبب نازكتر شدن لايه ازن شده و در گرمتر شدن دماي كره زمين نقش داشته باشند اما راهكارهاي ديگري هم براي خنك نگهداشتن خانه وجود دارد، راهكارهاي طبيعي و سادهاي كه به كاربردن و اجراي آنها علاوه بر خنككردن و كاهش دماي خانه موجب صرفهجويي در مصرف برق هم ميشود.
يكي از راههاي جايگزين براي خنككردن خانه و استفاده كمتر از وسايل برقي خنككننده هوا، به كاربردن راههاي طبيعي است. استفاده از راه طبيعي به اين معني كه بدون استفاده از هيچ وسيله برقي يا مكانيكي بتوانيم خانه را خنك نگه داريم.
مناسبترين روش براي پيشگيري از جذب حرارت و دفع گرمايي كه به ساختمان ميتابد، انعكاس يا بازتاباندن آن است. گرما از چند طريق وارد خانه ميشود كه مهمترين و عمدهترين آن حرارت ناشي از تابش گرماي خورشيد است كه از پنجرهها و سقف وارد خانه ميشود. راه ديگر، منابع حرارتي و وسايل گرمايي داخل خانه است؛ وسايلي مانند اجاق گاز و فرهاي برقي.
براي كاهش اين نوع حرارت در خانه بهتر است به خصوص در ساعات گرم روز كمتر اجاق گاز را روشن نگه داشت و از غذاهاي حاضري كه نياز به پختوپز ندارند، استفاده كرد. تركها، درزها و سوراخهاي ديوار يكي ديگر از راههاي ورود گرما به خانه است كه براي پيشگيري از اتلاف انرژي بايد آنها را پوشاند.
● رنگ ساختمان و بازتاب گرما
ساختمانهايي كه پوشش بيروني آنها تيره است، حدود ۷۰ تا ۹۰ درصد انرژي خورشيدي تابيده شده به سطحشان را جذب ميكنند. مقداري از انرژي هم از طريق همرفت و جابهجايي منتقل ميشود. در مقابل، ساختمانهايي با سطوح رنگ روشن حرارت را انعكاس داده و گرما را دفع ميكنند.
● آفتاب و پشت بام
حدود يك سوم از گرماي ناخواسته از طريق پشت بام وارد خانه ميشود. بازتاباندن و انعكاس دادن نور تابيده شده به پشت بام هم كار آساني نيست. بيشتر آسفالتها و پوششهاي پشت بام رنگ تيره دارند. حتي پوششهاي سفيد رنگ فايبرگلاس هم ۷۰ درصد پرتوهاي تابيده شده خورشيد را جذب ميكند.
براي انعكاس نور تابيده شده به پشت بام ميتوان از پوششهايي كه براي سقف خانههاي پيش ساخته استفاده ميشود، كفپوشهاي ساخته شده از لاتكس سفيد يا ورقههاي فلزي استفاده كرد. آسفالتهايي حاوي فايبرگلاس و آلومينيوم هم وجود دارد كه البته به دليل كدر و تيرهرنگ بودن، پرتوها را كمتر انعكاس ميدهند.
راه ديگر براي بازتاباندن گرماي خورشيد، نصب پردههاي آفتابگير در كنار پشت بام است كه تا ۲۵ درصد گرماي وارد شده از طريق سقف خانه را كاهش ميدهد.
● پنجرهها
۴۰ درصد از گرماي ناخواسته از طريق پنجرهها وارد خانه ميشود. استفاده از پوششهاي بازتاب دهنده نور يكي از راههاي دفع اين گرماست. استفاده از اين نوع پوشش روي پنجره علاوه بر خنك نگهداشتن خانه، از تابش مستقيم نور خورشيد به وسايل خانه و كمرنگ شدن مبلمان، پردهها و فرش هم جلوگيري ميكند.
انواع متعددي از اين پوششها با درجات گوناگوني از تيرگي وجود دارد كه با توجه به نوع آب و هواي منطقه بايد نوع مناسب را انتخاب كرد. اگر از پوششهاي ثابت استفاده ميكنيد، بهتر است پنجرههاي جنوبي را با اين پوشش نپوشانيد تا در زمستان بتوانيد از گرماي نور خورشيد استفاده كنيد.
● عايقكاري
عايقكاري يا ايزولاسيون روش مناسبي براي جلوگيري از انتقال گرما به داخل خانه است. عايق كاري، خانه را از گرماي تابستان و سرماي زمستان محافظت ميكند. بهترين محل براي عايقكاري، پشتبام و سقف و راهروي طبقه بالاي خانه است، چون اين محلها مهمترين منبع جذب گرما هستند.
● گياهان، عايقهاي طبيعي
گياه يك عايق طبيعي است كه علاوه بر كم كردن ميزان تابش نور خورشيد، بهطور طبيعي هوا را تصفيه ميكند و منظره بسيار زيبايي ايجاد ميكند. معمولا از گياهان خودرو و محلي كه نياز به رسيدگي و توجه كمتري دارند براي اين كاراستفاده ميشود.
گياهان علاوه بر جلوگيري از تابش نور خورشيد، مقداري خنكي مطبوع هم ايجاد ميكنند و ميتوانند دماي اطرافشان را تا پنج درجه سانتيگراد كاهش دهند.
● سايبان براي پنجرهها
سايبانها با جذب يا بازتاب نور خورشيد از ورود آن به خانه به ميزان قابل توجهي جلوگيري ميكنند. نصب سايبان در هر دو سطح خارجي و داخلي پنجره مفيد است اما سايبانهاي خارجي به دليل اينكه گرما را پيش از برخورد با پنجره دفع ميكنند، مناسبتر و موثرتر هستند.
هنگام نصب سايبان بايد با توجه به شرايط آب و هوايي و تعداد دفعات باز كردن پنجره نوع مناسب را انتخاب كرد. نصب سايبان مناسب، دماي داخل خانه را تا ۱۱ درجه سانتي گراد كاهش ميدهد و جذب گرما را در پنجرههاي جنوبي تا ۶۵ درصد و در پنجرههاي شرقي تا ۷۷ درصد كاهش ميدهد.
سايبانهاي براق و رنگ روشن بيشتر گرما را دفع ميكنند. بهتر است سايبان با پنجره زاويه ۴۵ درجه داشته و طول آن نيمي از ارتفاع آن را بپوشاند.
منبع:
https://www.talab.org/housekeeping/life-skills/خنك-نگه-داشتن-خانه-در-هواي-گرم.html